Korumak mı para mı kazanmak?

Bugün Türkçe güvercin sitelerini geziniz. Hünkari başlığını tıkladığınızda daha geçen yıl bile çok daha fazla gördüğümüz "Yerli" Hünkarilerin yerini Modern sıfır gaga Hünkarilerin aldığını üzülerek göreceksiniz.

Benim Hünkari ile olan birlikteliğim daha çok yeni olmasına rağmen bu değişimin hızının farkındayım. Eski formları okuduğumda Hünkari besleyenler bile çok az olduğunu görüyorum. Pek çok yazı her kümeste bir çift Hünkari olsun bari de bu güzelim ata yadigarını koruyalım temennileriyle bitiyordu.

Şimdiyse orjinali modifiye edilmişinin yanında burun kıvrılan duruma geldi bile. Kimse zaten zar zor bulunan "Yerli" Hünkari resmi paylaşmaz oldu. Tüm alkışlar Modern Hünkari'ye gittiğinden pek çok üretici elindekileri Modern'le değiştirmeye başladı. Kuşu korumakla para kazanmak arasındaki fark burda oraya çıkıyor sanıyorum.

Güvercinbirliği.com formunda yaptığımız yazışmalarda Hünkari şehri Manisa'da dahi üreticilerin gitgide artan miktarlarda Modern Hünkari yetiştirdiğini öğreniyoruz.

Hünkari emektarı Levent Balkış ile bir kaç gün önce yaptığım telefon görüşmesinde belki 50 Hünkari meraklısıyla konuştuğunu; ama hemen hepsinin özellikle de Bulgaristan'dan koli koli getirilen sıfır gaga Hünkarileri maddi amaçlardan dolayı tercih ettiğini söyledi.

Zaten kuştan para kazanan arkadaşların salmalardaki "ithal" satılık kuşları kendi kuşları olarak göstermelerini saymamak lazım. Bu kuşlar satılmak üzere sergide olan kuşlar. Bunda temelde yanlış birşey olmasa da bu resimlere bakıp heveslenen bizlerin ne gördüğümüzü iyi bilmemiz gerekiyor.

Bizim acilen Yerli Hünkariyi koruyup geliştirme amaçlı bir üretici kardeşliğine gereksinimimiz var.

Elimizdeki değere burun kıvırıp başka bir ülkenin gen havuzuna bel bağlayarak bir modanın kurbanı olmamalıyız.

Modern Hünkari meraklısı için çok güzel bir kuş ve ben kişisel olarak renk ve desen kalitesinde ulaşılan noktayı sevinçle karşılıyorum. Öte yandan elimizdekini değerini bilmezsek ne söz söylemeye ne de eski emektar üreticlerin yüzüne bakacak halimiz kalacak.

Amerikan Klasik Hünkari Derneği'nin Hünkari tanımı !

Aşağıda ABD'deki Ulusal Klasik Hünkari Derneği (The National Classic Oriental Frill Club) standardının girişinden alınmış Hünkari ırkı tanımı var. Yakında standartlarını da çevirerek burada sizlerle paylaşacağım.

Bu çevirinin amacı yurtdışında kuşlarımızın nasıl algılandığı konusunda bilgi sahibi olmamız. Bunu yaparken şunu asla amaçlamıyoruz ama. "Kuşumuzu çalmışlar kahrolsun yabancılar !" tavrı geliştirirsek asla karşılıklı iletişim kuramaz ve muhatap alınmayız. Bu kuşun gerçek üreticileri olarak daha olgun ve ne yaptığını bilen bir tavır sergilemek zorundayız.

Hoşumuza gitmeyen noktalar olabilse de öncelikle ne yaptığımızı bilmeden ve neyi nasıl koruyacağımızı karar vermeden söylediklerimiz asla hedefine ulaşmayacaktır.

Güzel olan dünya da Klasik ya da bizdeki adıyla "Yerli" Hünkariyi tanıyan ve korumayı amaçlayan bir dernek var. Bizim bir derneğimiz bile yok.


Aşağıdaki tanımda iki önemli noktanın altı çiziliyor aslında. Önce tanıma göz atalım.

"Klasik Hünkari (Classic Oriental Frill) kısa gagalı güvercin ırkları familyasından bir form güvercin ırkıdır. Ayrıca Eski Moda Hünkari (Old Fashioned Oriental Frill) ya da Eski Tip Hünkari (Old Style Oriental Frill) olarak da bilinir. Modern Hünkari’nin (Modern Oriental Frill) geliştirildiği ırktır. Bu güzel ve çok eski güvercin ırkı bugün pek çok önemli Amerikan ve Kanada yarışmalarında görülebilmektedir."

http://www.classicoldfrill.org/

1) Klasik Hünkari'nin "sıfır gaga" Modern Hünkari’nin değiştirilmemiş hali olarak tanımlanması bugün ki Yerli Hünkarimizin yok olmuş ve yeniden yaratılmış bir kuş değil elimizde kalan eski orijinal Hünkarilerin soyu olduğunu bir kez daha ortaya çıkıyor.

2) İkinci konu ise ırkın kökeni olarak Türkiye gösterilmezken ona tarihin içinden çıkıp gelmiş eski bir güvercin ırkı muamelesi yapılıyor.

Birinci nokta Yerli Hünkari olarak adlandırdığımız kuşların doğru ve korunması gereken kuşlar olduğunu gösteriyor ki bu olumlu bir şey.

İkinci nokta ise bizde koruyucu bir dernek ya da bilinen bir üretici ağı olmadığından 19. yüzyıl sonunda ülkemizden götürülen Hünkari güvercinlerinin batıda "doğu kökenli vatansız" bir kuş olarak algılanmasına neden olmuş olabilir.

Bu insanların her ırkı kendi ihtiyaçlarına göre dönüştürüp sahiplenme eğilimleri zaten biliniyor; ancak Hünkari İzmir'den ilk yola çıktığında Türkiye Cumhuriyeti'nin henüz kurulmamış olması , bizler hakkındaki önyargıları hatta kendi batılı kibirleri Hünkari'nin vatansız bir mücehver olarak beslenmesinin nedeni olabilir.

Önemli olan bundan sonra ne olacağı.

Bilinçli olarak bir araya gelmek; kontrollü üretim yapmak; yarışmalar düzenlemek ve tecrübelerimizi/üretimlerimizi yazılı olarak kayıt altına almak ile başlamazsak internette gürültü eden; ama bir arpa boyu yol gidemeyen bir grup olarak kalabiliriz.

Yerli Hünkari yok mudur?

1864 'de Sultan Abdülaziz döneminde ilk kez yurtdışına çıkarılmasına izin verilen Hünkari o tarihe kadar özellikle Manisa 'daki Şehzade Sarayı'nda sadece saltanat ailesi için üretilmiş bir güvercin ırkımızdır.

Yerli halkın eline geçmesine izin verilmeyen bu değerli güvercin ırkımızın eski tipinin belki de bu kadar azalmasının nedeni güvercin yetiştiriciliğinde geçmişten gelen yaygın bir üretimi olmaması olabilir.

Modern Hünkari de internetin yaygınlaşması ile bir kaç dikkatli üretici sayesinde ön plana çıkmış gün geçtikçe moda ırklardan biri halini almıştır.

Bazı kuş meraklıları için günümüz Yerli Hünkarisi, Batı Anadolu'da yok olmuş eski kısa gagalı ırkların melezidir. Yani yok olmuştur. Öte yandan yurtdışında dahi bugün ki Modern Hünkarinin atası olarak görülen Klasik Hünkarinin Yerli Hünkarimizle aynı kuş olması dikkat çekicidir. Bu kuşların Hünkari özellikle de Almanya'da modernize edilmeden önceki ilk Hünkari prototipi olarak kabul edilmesi bizdeki kuşların doğru popülasyon olduğunu göstermektedir.

Dahası ülkemizde eskiden beri bu tip kuşları sessiz sedasız besleyen çok değerli üreticilerimiz mevcuttur. Onlar ve kümeslerinde hala mevcut bu kuşlar bizim için en önemli kanıttır.

Yerli Hünkari

Hünkari Güvercinleri dünya çapında ikiye ayrılmış durumda. Birincisi 19. yüzyıl sonlarında Avrupa'ya götürüldükten sonra kısa gagalı başka ırklarla çaprazlanarak oluşturulan Modern Hünkari (Modern Oriental Frill). Bu ırk nerdeyse her yerde Hünkari (Oriental Frill) dendiğinde ilk akla gelen kuş artık.

Modern Hünkari çok etkileyici renklere ve forma ulaşmış olsa da abartılı fiziksel özellikleri onu dedelerimizin ürettiği kuşlardan oldukça farklılaştırılmış durumda. İlk göze batan özelliği yok denecek kadar kısa gagası ki kendi yavrularını dahi besleyemiyor, ve minyon olması gerekirken oldukça irileşmiş vücut yapısı.

Sıfır gaga tabir ettiğimiz kendi yavrusunu bile besleyemeyen kısacık gagası; irileşmiş vücut yapısı ve kolay hastalanan nazlı doğası ile o artık başka bir kategoride. Salmalarda abartılı dış görünümleri için üretildiklerinden uçma yetilerinin sınırlılığı da cabası. Bu tip ülkemizde genel olarak Hollanda Hünkarisi diye biliniyor.

Çifti 1000 TL gibi yüksek fiyatlara satıldığından şuan Hünkari besleyen ya da merak salan pek çok kişi için tercih edilen bir ırk durumunda.


İkinci tip ise İngilizce konuşulan ülkelerde Klasik Hünkari (Classic Old Frill) ülkemizde ise "Yerli Hünkari" adıyla tanınmakta. Daha küçük fiziği ve kısa; ancak kendi yavrularına bakabilen gaga yapısı ile minyon ve göz alıcı bir kuş Yerli Hünkari. Kaliteli çiftlerin 150 TL'ye satıldığı ve belki de bu nedenle aniden Modern Hünkari yanında tercih edilmeyen bu muhteşem kuşlar güvercin dünyasının mücehverleri adeta.

Yurtdışında özenle üretildiğinde "Yerli Hünkari" aynen Modern Hünkariler kadar yüksek kaliteli yavrular verebiliyor. Bir çeşit hilkat garibesi yaratmadan abartısız gaga yapıları ise bizim korumak istediğimiz en önemli özellikleri.

Yerli Hünkari bakıcı olmadan kendi başına üreyebiliyor ve alıştırılırsa diğer ırk kuşlarla uçabiliyor da. Muhteşem renklerini seyretmek ise eşşiz bir zevk. En önemlisi orijinal Hünkari'ye en yakın form olduğuna inanılıyor.

Modern ya da Yerli Hünkari:

İkisi aynı kuş mu?

Hem evet hem de hayır. Farklı standartlarda yetiştirilmeleri özellikle de Modern Hünkari'yi oldukça değiştirmiş durumda. Bu nedenle özellikle de birincisinin ikincisini yok etmemesi gerektiğine inanıyoruz. Bu sitenin kurulum amacı da zaten bu. İki Hünkari de iki ayrı değer olarak gerektiği gibi korunmak zorunda.

Bu yazı Modern Hünkari meraklılarını küstürmekten çok Yerli Hünkari severleri bilinçlendirmek ve ortak bir standart ile ellerindeki kuşları koruyarak daha yüksek kalitede üretim yapmayı amaçlamaktadır.

Bu amaçla çok değerli Yerli Hünkari üreticilerin tecrübeleri rehberliğinde bir araya gelmeye; standardı belirlemeye; yarışmalar düzenlemeye ve yüksek kaliteli Yerli Hünkari güvercinlerinin en az Modern versiyonları kadar revaçta olmasını istiyoruz.

Bize katılmak isterseniz tecrübelerinizi ve kuş resimlerinizi bizle paylaşmanız yeterli.